Initiatiefdag voor en door voorlevers Spring op het Transitievliegwiel

Initiatiefdag voor en door voorlevers SPRING OP HET TRANSITIEVLIEGWIEL

Wanneer je als betrokken mens, bruggenbouwer of pionier bezig bent een bijdrage te leveren aan de wereld die vóór het léven is, is het soms best pittig wanneer die realiteit zich daar nog verre van toont.Dagvoorzitter Nynke Visser aan het begin van de initiatiefdag op 26 maart 2024: “Jullie zetten je in voor zaken die iedereen eigenlijk wel belangrijk vindt, zoals toekomstige generaties, voor de ander, voor rechten van de natuur, voor regeneratief bouwen en wonen. Het is soms zwaar werk, met tegenslagen en vaak onbezoldigd. Het wordt door velen niet begrepen. Om vol te houden moet je stevig in je schoenen staan. Dan is het fijn om met anderen in verbinding te zijn die ook aan een welzijnseconomie en ecologische samenleving werken. Je weet dan: ik doe mijn stukje en kan er op vertrouwen dat een ander zijn eigen stukje opneemt. Die anderen ontmoet je hier vandaag. Zo merken we ook hoeveel er al gebeurt in andere sectoren dan de jouwe. Dat is bemoedigend; we krijgen een idee van de reikwijdte van al die initiatieven samen.”

Alone is one step from all-one

De groep mensen die deze initiatiefdagen organiseert (het kernteam van de beweging Welvaart, Welzijn, Welbevinden)  ziet het als haar taak om al deze voorloper-initiatieven en organisaties te ondersteunen door het verzorgen van een ‘menselijk mycelium’; een web vol verbindingen. Zo vormen we met elkaar een zwerm waar je aan kan haken, alleen of in groepjes. Een zwerm als morfogenetisch maatschappelijk middenveld. Dat veld is zo groot; dat het in zijn werking en complexiteit niet te vatten is, maar wel te omarmen. En het is, net als een natuurlijk ecosysteem, onderhevig aan de hyperintelligentie van de natuur. Wij allen zijn die natuur. Al onze kleine en grote bijdragen zorgen ervoor dat het draagvlak uitbreidt en aan kracht wint. Hoe meer interactieve verbindingen, des te groter de veerkracht. 

De voorbeelden van hoe de transitie al vorm krijgt, cross-sectorale samenwerkingen die plaatsvinden, de successen die geboekt zijn, geven ons inspiratie en helpen ons om mogelijkheden te zien, daar soms een stukje op mee te liften. Op de 26e maart werd de eerste draai aan het vliegwiel gegeven door spreker Boudewijn Tooren, mede oprichter van de Herenboeren, trekker bij Agenda Natuurinclusief, en initiatiefnemer van Creabitat. Allemaal voorbeelden die laten zien dat het anders kan. En hóé. Zoals vaak met krachtige initiatieven, zat bij Boudewijn het zaadje in een persoonlijke dieptepunt. Toen hij het op een gegeven moment even niet meer wist, ging hij onder een boom zitten – aanrader! Daar maakte hij een kleine schets op een envelop en tekende een glimp van de toekomst die zich nog zou gaan ontvouwen. Zijn inzicht: wanneer mensen op 

Collateral …Benefits! 

In een mum van tijd (5 jaar) groeide Herenboeren uit naar een twintigtal boerderij-coöperaties; 250 huishoudens leggen een bedrag in om een boer in dienst te nemen. Het begint met de organisatie van gezond lokaal voedsel. Maar tussen de mensen die meedoen ontstaan veel meer linkjes dan alleen maar het delen van voeding. Naast sociaal draagvlak, en in plááts van collateraldamage, krijg je collateral benefits: groeiende biodiversiteit, landschapsherstel, talentenuitwisseling. Gezonde ecosystemen zijn het resultaat. 

Wie is je opdrachtgever? 

Boudewijn vindt dat er maar drie opdrachtgevers zijn, namelijk de volgende generaties, de aarde en jijzelf. Hoe overzichtelijk! We hoeven niet de kunst af te kijken van oude culturen, maar kunnen zelf meer op een ‘indigenous’ manier op eigen bodem gaan staan, met respect voor de aarde, de geschiedenis en mogelijkheden van die plek. Boudewijn sluit af met een oproep: wij zijn allemaal voorlevers. Iedereen leeft voor hoe het anders kan, ieder op zijn eigen manier. Wij allemaal met elkaar – WEAll – zijn de beweging die de transitie naar een welzijnssamenleving vorm en inhoud geeft. Boudewijn laat met plaatjes zien hoe wij werken als de mycorhizza, de schimmelnetwerken in de bodem die planten, bodemdieren, bomen en elkaar voeden, die samenwerken en die communicatie verzorgen tussen alle geledingen. 

Een vliegwiel was het zeker!

De workshops van deze Initiatiefdag voor en door voorlevers Spring op het Transitievliegwiel waren georganiseerd rondom de verschillende soorten transitie waar we mee te maken hebben: persoonlijke transitie, transitie in specifieke thema’s, transitie in gebieden en transitie in de politiek/ in ons systeem. Aan alle deelnemers werd gevraagd welke troeven ze mee namen uit de sessie; welke nieuwe inzichten of relaties gaan jou helpen verder te komen met jouw project of initiatief?

Wat mycorrhiza, fascia en frequentie gemeen hebben?

Doortje vervolgt: “Ieder kreeg een geheel circulair bloknootje, gemaakt door Marijke, die zo op haar 87e nog bijdraagt aan een stukje bewustwording EN schoonheid in de wereld. Daarin schreven we onze woorden. En we vervolgden met de vraag: wat heb jij nodig om in balans te zijn? Een heel open gesprek volgde in deze open wereldbol. Een gesprek waarin we luisterden naar elkaar, puur luisterden. Elk perspectief mocht er zijn, er was aandacht voor elkaar. Met woorden als verbinding, liefde, groen en inclusie concludeerden we dat onze eigen balans 1-op-1 verbonden is met de balans in de wereld.De aarde voedt ons en wij zorgen voor voeding voor de aarde. Dankbaar voor dit gesprek, dat gewoon ‘ontstond’ zonder enig vooropgezet idee. Mijn les van deze middag: laat het gebeuren, het ontstaat wel, ook zonder voorbereiding.” 

Vragen met transformerende impact

Een andere bijdrage in de Open Space kwam van Floris Koot. Hij leidde het in met een voorbeeld: “Philippe Koenig (RIP) zat ooit eens met vijf ministers van Financiën aan tafel.  Hij vroeg ze, “Klopt het dat enkelen van jullie aan grootschalige kwijtschelding van schulden van de derde wereldlanden aan Europa werken?” Hierop zei er eentje, ja, daar zijn we al een tijd mee bezig. De anderen bevestigden dat ook snel. Dit niet voor elkaar onder willen doen, leidde ertoe dat in 2004 deze grootschalige kwijtschelding plaatsvond. De clou is dat toen Koenig de vraag stelde, er in werkelijkheid nog niemand met dit onderwerp  bezig was. Maar door de formulering bevestigde iedereen het sociaal wenselijke antwoord en ging er daarna pas mee aan de slag. In het verdere gesprek hierover, vandaag, bedachten we dat de meest effectieve brandende vragen van nu zijn: “Direct zijn, je persoonlijk uitspreken, waar nodig door maskers van mensen heen snijden. Niet veroordelend zijn, noch in toon, noch in formulering. Waarmee een paradigma shift plaatsvindt waardoor het oude niet meer houdbaar is.” 

We hopen uit te stralen dat transitiewerk ook vreugdevol kan zijn. We hoeven niet altijd te redden en redderen, maar mogen ook genieten. Tussen reactie (op gebeurtenissen) en creatie is – behalve een verschoven lettertje – een wereld van verschil. Het verschil dat we met elkaar maken. Niet door veel te praten en opnieuw uit te leggen wat iedereen al weet, maar vooral door de optelsom van wat we doen, de som is meer dan de delen. We zetten elkaars initiatieven kracht bij. Binnen een jaar zijn verschillende organisaties, die vanuit eenzelfde intentie bewegen, moeiteloos samen aan het optrekken. We vormen een groeiende beweging van transitiebewegingen. Het gaat ons niet om hoe we heten of wie we zijn, maar om wat we helpen mogelijk te maken in actie. Daar zit voor iedereen een stukje overlap met zijn eigen missie en een stuk dat gedeeld is met het collectief.